امروزه در این جهان پراسترس، مردم هیچ وقتی برای استراحت و خوابیدن ندارند. در نتیجه، تحریکات محیطی در طول روز بر عملکردشان تأثیر منفی گذاشته و توانایی آنها را کاهش می دهد. ما برای سلامتی، به خواب عمیق و بیداری با احساس رفع خستگی نیاز داریم، اما این در حالی است که برای اغلب اشخاص خوابیدن نامفهوم است. آنها نمیدانند چگونه باید بخوابند، هنگام خواب درباره موضوعات مختلف فکر میکنند، در بعضیها ذهن به دنبال اضطرابها میدود، حال آنکه بدنشان روی زمین قرار دارد؛ و زمانیکه از خواب بیدار میشوند احساس خستگی و کمخوابی میکنند.
هر کس باید روش خواب علمی را بیاموزد، برای مثال قبل از خواب یوگانیدرا تمرین کند. یوگانیدرا یک حالت وانهادگی عمیق است و میتوان آن را در مقدمه خواب بهکار گرفت. خواب یوگی(یوگانیدرا) یک هنر منحصر به فرد خواب آگاهانه است بدون اینکه واقعا بخوابیم. این استراحت آگاهانه باعث ایجاد آرامش در ذهن و بدن می شود. شما پس از انجام این تمرین، انرژی، نور، شادی و آرامش را احساس خواهید کرد و از تمام تنش ها و نگرانی ها پاک خواهید شد.
یوگا نیدرا سریع ترین راه برای پالایش بدن و همینطور ذهن است، چراکه فقط 30 دقیقه یوگا نیدرا معادل دو ساعت خواب معمولی است. این تمرین فوق العاده، بدن و ذهن را کاملا آرام میکند و خواب را عمیق میسازد. تمرین مستمر یوگانیدرا ذهن را توانا میکند تا بتواند از سطح ذهن ناخودآگاه خود که منبع تمام استعدادها است به تواناییهای خود پی ببرد و در شناخت و پرورش استعدادهای پنهانی در حد کامل خود، توفیق یابد. در حالت یوگانیدرا بود که "نیل بوهر" توانست اتم را مشاهده کند و "انیشتین" از همین طریق بود که آن را توضیح داد و به سرعت در تئوریهایش بهکار برد.
پاتانجلی در "راجا یوگا" جدایی ذهن و روان از ارگانهای حسی، که یکی از مراحل هشتگانه یوگا است، را "پراتی آهارا" مینامد. یوگانیدرا سیمایی است از پراتیآهارا و راهنمایی است برای حرکت مافوق هوش عادی.
خواب یوگی یا یوگانیدرا یک روش جامع وانهادگی است و از ابداعات قرن اخیر میباشد که به سرعت به صورت یک درمان کلینیکی جهانی در آمده و برای تصفیه روان و ریشهکن کردن بیماریهای روانتنی یا به عبارتی بیماری هایی که ریشه در ناخودآگاه دارد، به کار گرفته میشود. در وضعیت یوگانیدرا آگاهی در مرز خواب و بیداری قرار میگیرد. همچنین می توان یوگانیدرا را برای تغییر عادات و از بین بردن تنشها و اضطرابها به کار گرفت.
برای نتیجه نیکو، در ابتدای این تمرین خواسته ای با احساس و اراده قوی، در مزرعه ذهن کاشته می شود. این بذر که شما آن را خلق می کنید، "سنکلپا" نام دارد که با روشن شدن ذهن، به خوبی رشد میکند. وقتی شما بستر کشت را شخم بزنید و علفهای هرزه را ریشه کن کنید، گیاه بهترین رشد را خواهد داشت؛ به همین ترتیب اگر شما ایده ای دارید و ذهن را برای آن آماده می کنید، آن ایده در ذهن شما رشد میکند و هدایت کننده قوی میگردد؛ چنین حالتی تنها در یوگانیدرا رخ می دهد. لازم به ذکر است که بهتر است سنکلپا را برای تحولات کلی که یک انسان متعادل خوشحال و راضی انجام میدهد، بهکار برد.
یکی از ارکان مهم در یوگانیدرا تمرین گردش آگاهی میباشد. در تصویر زیر ارتباط هر یک از اعضا و ارگانهای بدن با قشر خاکستری مغز(cortex) همینطور شکل بدن بر روی قشر حرکتی اولیه (motor cortex) و همچنین somatosensory به شکل آدمک مغزی یا همونکولوس(homunculus) نمایش داده شده است.
مغز رابطی فیزیکی است که آگاهی ذهن-جسم و هیجانات را در یک واحد منظم به هم مربوط میکند.
متخصصین سیستم اعصاب با تحریک کردن سطح مغز، بر بدن اثر میگذارند. تمرین کننده یوگانیدرا، این کار را از سوی دیگر شروع میکند؛ او از طریق بالا بردن سطح آگاهی بدن با گردش آگاهی روی آن، مغز را تحریک میکند. لحظهای که آگاهی در قسمتهای مختلف بدن افزایش مییابد نه تنها آرامش فیزیکی ایجاد میشود بلکه تمام راههای عبور اعصاب به مغز باز میگردند. در این جاست که یوگانیدرا ذهن را به وسیله تسکین دادن بدن، آرامش میدهد.
در حالت نرمال، شما قادر به عمل، در هیچ حالتی از آگاهی، در کل مغز نیستید. قسمتهای بزرگی از مغزتان وجود دارد که تحت اختیار و کنترل شما نیستند. انسان امروزی ناکامل است، چراکه شاید در ظاهر از تمام ارگانها و اعضای بدن خود استفاده کند و حتی قادر به درک ریاضیات، فیزیک، شیمی و غیره باشد، اما ذهن بالاتر او عمل نمیکند. او از کل مغز برای فهم و درک استفاده نمیکند. بنابراین تشخیص او محدود و دارای ضریب خطاست. فلاسفه زیادی از غرب و شرق بیان کردهاند که درک انسان دارای خطاست. زمانیکه تمام قسمتهای ساکن مغز به عمل در بیایند، شما قادر به درک بالاتر به وسیله تمام مغز خواهید شد. این نکته حائز اهمیت است که طبیعت کل مغز، ناخودآگاه است و آگاهی یا هوشیاری جزیی از آن میباشد.
مغز مادی تنها بصورت خارجی هوشیار است، زیرا جزیی از مغز قادر نیست که درون را بنگرد و تنها توانایی رویاپردازی یا تصور کردن تجربیات بیرونی را دارد. این مغز جزیی، اجسام بیرونی را در یک طریق غلط تجربه میکند و مشابه این حالت نسبت به درون وجود دارد، اما در درون اشکالی وجود ندارد. این مغز کوچک است که مشکلات زیادی را می بیند، درحالیکه چنین حالتی در مغز کلی وجود ندارد؛ مغز کلی هماهنگ است و وسیله ظهورات ناخودآگاه است.
در اثنای تمرین یوگانیدرا زمانی که شما به مرحله خواب و رویا وارد میشوید با کمک یک نماد، قادر به عبور از موانع طبیعی خواهید شد.
انواع تمرینات وانهادگی و مراقبه که یوگانیدرا یکی از قویترین نمونه آنهاست، اطلاعات وسیعی را در جهت پیشگیری بیماریها ارایه مینمایند. انجام تمرینات توسط افراد سالم و فعال میتواند به عنوان آزاد کردن تنشهای انباشته در ناخودآگاه به کار رود و نیروی مقاومت در برابر استرس و کارایی کلی بدن را افزایش دهد و مانع ظهور و رشد و ایجاد بیماریهای روانتنی گردد.
یوگانیدرا به عنوان شاخه معتبر و با اهمیتی از سیستم یوگا می تواند در کنترل جسم و روان، نقش درمان کننده را ایفا کند.
گردآورنده: مریم رامک